Η Επιστημονική Ημερίδα και Φωτογραφική Έκθεση για την Αρχαία Ελίκη στο Πανεπιστήμιο Πατρών

Στο πλαίσιο του έτους-αφιέρωμα στα 25 χρόνια έρευνας στην Αρχαία Ελίκη από τον Σεπτέμβριο του 1988, όταν ξεκίνησε η πρώτη έρευνα στην περιοχή, το Πανεπιστήμιο Πατρών και η ΕΦΑΕΛ(Εταιρία Φίλων Αρχαίας Ελίκης) πραγματοποίησαν με εξαιρετική επιτυχία την πρώτη στη σειρά των σχετικών εκδηλώσεων, Επιστημονική Ημερίδα και Φωτογραφική Έκθεση με τίτλο "ΕΛΙΚΗ, Η ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ της ΑΡΧΑΙΑΣ ΑΧΑΪΑΣ: 25 Χρόνια Διεπιστημονικής Έρευνας του Ερευνητικού Προγράμματος Αρχαίας Ελίκης" στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, υπό τον συντονισμό της δημοσιογράφου Νατάσας Ράγιου.

Στην ημερίδα που παρακολούθησαν πολλοί φοιτητές, πανεπιστημιακοί, μέλη της ΕΦΑΕΛ και πολιτιστικών φορέων, χαιρετισμούς απηύθυναν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών Καθ. Γιώργος Παναγιωτάκης και ο Αντιπρόεδρος της ΕΦΑΕΛ Κώστας Κλάγκος. Η ημερίδα ξεκίνησε με την ομιλία της Προέδρου και Διευθύντριας των ερευνών Καθ. Αρχαιολογίας Ντόρας Κατσωνοπούλου, η οποία παρουσίασε μέσα από εμπεριστατωμένες διαφάνειες το συνολικό ερευνητικό έργο από την έναρξη της πρώτης υποβρύχιας έρευνας τον Σεπτέμβριο 1988 μέχρι και την πλέον πρόσφατη ερευνητική περίοδο 2012, με έμφαση σε δύο κομβικές περιόδους για την Αρχαία Ελίκη: Την Γεωμετρική (9ος-αρχές 7ου αι. π.Χ.) στη διάρκεια της οποίας η σημαίνουσα πόλη της Ελίκης ίδρυσε την πρώτη αχαϊκή αποικία στη Μεγάλη Ελλάδα, την πόλη της Συβάρεως, μια ανακάλυψη που αναμενόταν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για πολλά χρόνια από τους επιστήμονες που ασχολούνται με την Γεωμετρική Αχαΐα και τις αχαϊκές αποικίες στη Δύση. Και την Κλασική που πιθανότατα σχετίζεται με το διάσημο καταστροφικό συμβάν του 373 π.Χ. και τις γεωλογικές μεταβολές που επισυνέβησαν στο τοπίο της Ελίκης

Όπως τόνισε, λόγω της ξεχωριστής σημασίας των φετινών ευρημάτων, η έρευνα θα εστιάσει στη συνέχεια σε συστηματική και σε βάθος διερεύνηση και στις δύο αυτές περιπτώσεις.

Ο συν-διευθυντής της έρευνας Καθ. Γεωλογίας Γιάννης Κουκουβέλας στην ομιλία του με τίτλο «Ζώντας στην Ελίκη με τους Σεισμούς», έδειξε τη σημασία της έρευνας στην περιοχή για την κατανόηση των επιπτώσεων των σεισμών στον πολιτισμό των ανθρώπων τα τελευταία δέκα χιλιάδες χρόνια. Καθώς η καταστροφή της Ελίκης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους σεισμούς και τις φυσικές καταστροφές που τους ακολουθούν, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι με την πορεία της έρευνας προέκυψε πλήθος στοιχείων που αύξησε τον γνωστό μέχρι σήμερα αριθμό των σεισμών από δύο σε επτά. Η επιστημονική γνώση που αποκτήθηκε στη διάρκεια των ανασκαφικών περιόδων στην Ελίκη είναι καταιγιστική αφού σχεδόν κάθε χρόνο ανακαλύπτονται ευρήματα τόσο σε αρχαιολογικό όσο και γεωλογικό επίπεδο που δείχνουν ότι η παρουσία των σεισμών είναι ιδιαίτερα πυκνή ακόμα και για μια περιοχή όπως ο Κορινθιακός κόλπος, όπου οι σεισμοί έχουν μεγάλη συχνότητα.

Στη συνέχεια, ο Καθ. Γεωλογίας Νίκος Κοντόπουλος που εξειδικεύεται στην ιζηματολογία, παρουσίασε στο ακροατήριο τα συμπεράσματα σχετικά με τη γνώση μας για το διαχρονικό τοπίο της Αρχαίας Ελίκης που αποτελεί κλειδί για τις αρχαιολογικές ανασκαφές με στόχο την ολοκληρωμένη αποκάλυψη και περιγραφή της ανθρώπινης παρουσίας και δραστηριότητας στην περιοχή για τα τελευταία 7000 χρόνια πριν από σήμερα. Από τις συστηματικές ιζηματολογικές έρευνες (μελέτη πλήθους γεωτρήσεων) προκύπτει ότι ακριβώς βόρεια των δυο γειτονικών αλλουβιακών ριπιδίων της Κερύνειας και των Νικολαιίκων, στα τελευταία 7000 χρόνια υπήρχε υδάτινο σώμα με τη μορφή λίμνης/λιμνοθάλασσας, που αναφέρεται ως «πόρος» από τον φιλόσοφο και μαθηματικό Ερατοσθένη που επισκέφθηκε την περιοχή της Ελίκης τον 3ο αιώνα π.Χ. αλλουβιακών ριπιδίων.

Τέλος, ο Δρ Γεωλογίας Γιάννης Ηλιόπουλος με εξειδίκευση στην Αρχαιομετρία, μίλησε για την αρχαιομετρική μελέτη της κεραμικής από τον Πρωτοελλαδικό οικισμό της Αρχαίας Ελίκης στο Ριζόμυλο (3η χιλιετία π.Χ.), με τη χρήση ορυκτο-πετρογραφικών και χημικών μεθόδων. Όπως ανέλυσε ο ομιλητής, αυτή η μελέτη επέτρεψε την αναγνώριση δύο κύριων κεραμικών ομάδων στις οποίες ταξινομείται το 67% των δειγμάτων που αναλύθηκαν.

Η ημερίδα έκλεισε με τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης με πλούσιες φωτογραφίες από τις ανασκαφές και τα ευρήματα και κατατοπιστικά συνοδευτικά κείμενα από την Ντόρα Κατσωνοπούλου, που φιλοξενείται στο Κτίριο Α του Πανεπιστημίου Πατρών και θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2013.